ره گیری دلایل اصالت وجود در آثار شیخ اشراق

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه فلسفه دانشگاه قم

2 کارشناس ارشد فلسفه اسلامی دانشگاه قم

چکیده

به شیخ اشراق نسبت داده شده که طرفدار اصالت ماهیت است، نسبتی که بزرگانی از فلاسفه، نظیر ملاصدرا، علامه طباطبایی و به آن به دیده‌ی تردید نگریسته‌اند.
این مقاله بر آن است تا با ره‌گیری دلایل اصالت وجود در آثار شیخ اشراق، تا حدودی به طرف دیگر این انتساب (اصالت­الوجود) اطمینان بخشد. در این راستا پس از ارائه‌ی معانی وجود، ماهیت و اصالت، ده دلیل از دلایل طرفداران اصالت وجود مطرح و تلاش شده است بن‌مایه‌های مستندات دلایل ده‌گانه، که از سوی ملاصدرا و طرفداران حکمت متعالیه بیان شده است، از آثار شیخ اشراق استخراج شود و بر همین اساس، ادعا این است که می‌توان سهروردی را همانند دیگر فلاسفه، طرفدار اصالت وجود دانست و گفت مقصود وی از عباراتی که دال بر اعتباری بودنِ وجود است، مفهوم وجود است نه حقیقت وجود.

کلیدواژه‌ها


 

1. سبزواری، ملاهادی، (بی‌تا)، شرح منظومه حکمت، قم: انتشارات مکتبه المصطفوی.
2. شیخ اشراق، (1380)، مجموعه‌ مصنفات شیخ اشراق، ج 1 و 2، تصحیح هانری کربن، تهران: انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ سوم.
3. ــــــــــــ، (1380)، مجموعه‌ مصنفات شیخ اشراق، ج 3، تصحیح سید حسین نصر، تهران: انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ سوم.
4. ـــــــــــ، (1380)، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، ج 4، تصحیح نجفقلی حبیبی، تهران: انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ سوم.
5. صدرالمتألهین، (1428)، الاسفار الاربعه، ج 1 و 2 و 6، قم: انتشارات طلیعه نور، چاپ دوم.
6. ـــــــــــ، (1383)، شرح رساله‌ی مشاعر، تعلیق و تصحیح جلال­الدین آشتیانی، مشهد: نشر  کتاب‌فروشی زوار.
7. ـــــــــــ، (1382)، الشواهدالربوبیه، حواشی ملاهادی سبزواری، تصحیح و تعلیق جلال­الدین آشتیانی، قم: انتشارات مطبوعات دینی.
8. طباطبایی، محمدحسین، (1362)، نهایهالحکمه، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
9. ــــــــــــ، (1424)، بدایه ­الحکمه، تصحیح و تعلیق عباس­علی زارعی، قم: انتشارات مؤسسه‌ی نشر اسلامی.
10. فارابی، ابونصر محمد، (1970)، کتاب الحروف، بیروت: انتشارات دار المشرق.
11. مطهری، مرتضی، (1404)، شرح مبسوط منظومه، ج 1، تهران: انتشارات حکمت.
12. نگری، قاضی ­احمد، (بی­تا)، دستورالعلماء، جزء سوم، هند: مطبعه دایره المعارف النظامیه.