بررسی مسأله‌ی علیت ذهنی در فیزیکالیسم تحویل‌گرا و غیرتحویل‌گرا

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه سمنان

چکیده

مسأله‌ی علیت ذهنی این است که حالت ذهنی چگونه رفتار را ایجاد می‌کند. برای حل این مسأله، لازم است که نوعی قانون روان‌فیزیکی تدوین کنیم که اولاً چگونگی ظهور امر ذهنی از ساختار فیزیکی و ثانیاً نقش علّیِ حالت ذهنی در ایجاد رفتار را تبیین کند. این‌همانی نوعی به عنوان فیزیکالیسم تحویل‌گرا منجر به شبه پدیدارگرایی می‌شود و این‌همانی مصداقی نیز به عنوان فیزیکالیسم غیر تحویل‌گرا نتیجه‌ای جز شبه پدیدارگرایی ندارد. کارکردگرایی به جای علیت، مفهوم تحقق را مطرح می‌سازد، ولی در نهایت با خلط معرفت‌شناختی و وجودشناختی مواجه می‌گردد و همچنین تلاش برخی از فلاسفه برای ارائه‌ی فیزیکالیسمی که منتهی به شبه پدیدارگرایی نشود، نافرجام می‌ماند. بنابراین فیزیکالیسم با یک قیاس ذوحدین روبه‌رو است که یک سوی آن شبه پدیدارگرایی و سوی دیگر آن حل یک مسأله‌ی وجودشناختی با ترفند معرفتی است.

کلیدواژه‌ها


1. دکارت، رنه، (1376)،  «اصول فلسفه» در فلسفه‌ی دکارت، ترجمه‌ی صانعی دره بیدی، تهران: انتشارات بین المللی الهدی.
2. سنایی، علی و آیت اللهی، حمیدرضا، (1387)، «تحلیل انتقادی جایگاه شکاف تبیینی در نظریه‌ی چالمرز»، نامه فلسفه مفید، 68، ش 2، صص: 3 - 24
3. مسلین، کیت، (1388)، درآمدی به فلسفه‌ی ذهن، ترجمه‌ی مهدی ذاکری، قم: نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
4. Berever, Bill, (2009), Levels of Explanation and the Individuation of Events: A Difficulty for the Token Identity Theory, Avaiaable:
 5. Block, Ned & Fodor, Jerry, (1980), “What Psychological States are not” in Ned Block(ed), Reading in Philosophy of Psychology, V.1, Cambridge ,Massachusetts: Harvard University Press.
6. Chalmers, David, (1995), Conscious Mind; in Search of a Fundamental  Theory,New York and Oxford: Oxford University Press.
7. Corbi, Joseph. E. and Prades, Joseph. L., (2000), Minds, Causes and Mechanisms; A Case Against Physicalism, Massachusetts: Blackwell.
8. Davidson, Donald, (1991), “Mental Events” in David. M Rosenthal(ed), Nature Of Mind. New York & Oxford: Oxford University Press.
9. Dennett, Daniel, (1989), Intentional Stance, Massachusetts: Institute of Technology.
10. Dretske, Fred, (1988), Explaining Behavior:Reasons in a World of Causes, Massachusetts: Institute of Technology.
11. Feigl, Herbert, (2006), “from "the Mental and the Physical"” in Brian Beakley & Peter Ludlow (eds), Philosophy of Mind/Classical Problem/Contemporary Issues, New York: MIT Press.
12. Fodor, Jerry, (1995), The Elm and the Expert, New York: MIT Press.
13. Gillett, Grant & McMillan, John, (2001), Consciousness and Intentionality, John Benjamins Publishing Company: Amsterdam/ Philadelphia.
14. Heil, John and Roob, David, (July 2003), “Mental Properties”, in American Philosophical Quartery, V. 40, Number 30.
15. Kim, Jaegwon, (1998), Philosophy of Mind. Oxford: Westview Press.
16. Latham, Noa, (2003), “What is Token Physicalism?” In Pacific PhilosophicalQuarterly, 84 (3): pp. 270 - 290, Available:
17. Levine, Joseph, (1999), “Explanatory Gap” in Robert A. Wilson & Frank c. Keil (eds), The MIT Encyclopedia of the  Cognitive Science, London: The MIT Press.
18. Loar, Brian, (1999), “Phenomenal States”, in The Place of Mind, Brian Cooneys(ed), Belmont: Wadsworth Thomson Learning.
19. McGinn, Colin, (2001), “What is it not Like to be a Brain” in Philip Van(ed), The Physical Nature of Consciousness, John Benjamin Publishing Company: Amsterdam/Philadelphia.
20. Mclaughlin, Brian. P., (1995), “On Davidson's Response to the Charge of   Epiphenomenalism”, in John Heil and Alfred R. Mele(eds), Mental Causation, Oxford: Clarendon Press.
21. Melnyk, Andrew, (2003), A Physicalist Manifesto, Cambridge: Cambridge University Press.
22. Nagel, Thomas, (2000), “The Psychophysical Nexus”, in P. Beghassian & C. Peacock (eds.), New Essays on the A Priori, Oxford: Oxford University Press.
23. Nagel, Thomas, (1991), “What is it Like to be a Bat”, in David. M Rosenthal(ed)., Nature of Mind, New York & Oxford: Oxford University Press.
24. Nagel, Ernest, (1961), The Structure of Science: Problems in the Logic of Scientific Explanation, Cambridge: Hackett Publishing Company.
25. Pereboom, Derek, (2005), “Empirical Objections to Agent-causal Libertarianism”, in John Martin Fischer(ed), Free will: Libertarianism, Alternative Possibilities and Moral Responsibility, New York: Rutledge.
26. Princess Elisabeth of Bohemia and Rene Descartes, (2007), Elisabeth to Descartes, 6/16.5 .1643, London: University of Chicago Press.
27. Putnam, Hilary, (1981), Reason, Truth and History, New York: Cambridge University Press.
28. Putnam, Hilary, (1991), “The Nature of Mental States”, in David. M Rosenthal(ed)., Nature of Mind, New York & Oxford: Oxford University Press.
29. Shoemaker, Sydney, (2003), Identity,Cause and Mind, Oxford: Clarendon Press.
30. Yablo, Stephen, (2009), “Mental Causation”, in Thoughts: Philosophical Papers, V. 1, Oxford: Oxford University Press.