واقعگرایی و ضد واقعگرایی و موضع اخلاقی کانت

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشکده حکمت و فلسفه ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه غرب، دانشگاه مفید

چکیده

مقاله پیش‌ رو در صدد است با بیان جایگاه مبحث واقع­گرایی و ضد واقع‌­گرایی در فرااخلاق، تقریرهای مختلف واقع­گرایی اخلاقی را بیان نموده، با بررسی آموزه­های اخلاقی کانت، موضع وی را در ذیل این تقسیم‌بندی تبیین کند. مبحث واقع­گرایی و ضد واقع­گرایی اخلاقی ارتباط وثیق با مبحث شناخت­گرایی و ناشناخت­گرایی در فرا اخلاق دارد، به‌طوری‌که  بحث درباب یکی بدون پرداختن به دیگری عقیم خواهد بود. این مقاله نیز پس از توضیح کوتاهی درباره‌ی شناخت‌گرایی و ناشناخت­گرایی اخلاقی، به شرح اقسام واقع­گرایی و ضد واقع‌گرایی اخلاقی پرداخته، مهم‌ترین مکاتب و محورهای افتراق آن‌ها را بررسی کرده است. در ادامه، با شرحی کوتاه از مهم‌ترین آموزه­های اخلاقی کانت، نشان داده شده که بسته به معنایی که از واقع­گرایی مراد می­شود، می­توان کانت را واقع­گرا و یا ضدواقع­گرای اخلاقی دانست.

کلیدواژه‌ها


1. آشوری، داریوش، (1357)، تعریف‌ها و مفهوم فرهنگ، تهران: مجموعه فرهنگ آسیا.
2. اُکاشا، سمیر، (1387)،  فلسفه علم، ترجمه هومن پناهنده، تهران: فرهنگ معاصر.
3. پاتنم، هیلری، (1385)، دوگانگی واقعیت/ ارزش، ترجمه فریدون فاطمی، تهران: نشر مرکز.
4. حسینی، سید اکبر، (1381)، «چیستی واقع‌گرایی اخلاقی»، در نشریه حوزه- معارف، شماره8، مهر.
5. داروال، استیون و دیگران، (1380)، نگاهی به فلسفه اخلاق در سده بیستم، ترجمه مصطفی ملکیان، تهران: دفتر پژوهش و نشر سهروردی.
6. دباغ، سروش، (1388الف)، امر اخلاقی، امر متعالی، تهران: نشر کتاب پارسه.
7. دباغ، سروش، (1388ب)، درس گفتارهای فلسفه اخلاق، تهران: صراط.
8. راس، دیوید، (1386)، نظریه اخلاقی کانت: شرحی بر تأسیس مابعدالطبیعه اخلاق، ترجمه حسین کمالی نژاد، تهران: حکمت.
9. سالیوان، راجر، (1380)، اخلاق در فلسفه کانت، ترجمه عزت‌الله فولادوند، تهران: طرح نو.
10. کانت، ایمانوئل، (1369)، بنیادهای مابعدالطبیعه اخلاق، ترجمه حمید عنایت و علی قیصری، تهران: خوارزمی.
11. کانت، ایمانوئل، (1383)، سنجش خرد ناب، ترجمه میرشمس‌الدین ادیب سلطانی، تهران: امیرکبیر.
12. کانت، ایمانوئل، (1385)، نقد عقل عملی، ترجمه انشاءالله رحمتی، تهران: نورالثقلین.
13. مک کورد، جفری، (1381)، «سیر، تنوع و کثرت واقع­گرایی­های اخلاقی»، ترجمه سید اکبر حسینی، در مجله علمی تخصصی معرفت، سال یازدهم، شماره دهم، دی.
14. مک ناتن، دیوید، (1383)، نگاه اخلاقی: درآمدی به فلسفه اخلاق، ترجمه حسن میانداری، تهران: سمت.
15. مکی، جی ال، (1379)، «ماهیت ذهنی ارزش‌ها»، ترجمه مراد فرهادپور، در فصلنامه ادبی، فرهنگی ارغنون، شماره 16، تهران، تابستان.
16. ملایوسفی، مجید، (1384)، «جان مک داول و واقع‌گرایی اخلاقی»، در نامه حکمت، شماره 6، پاییز و زمستان.
17. میانداری، حسن، (1386)، «نقد فلسفه اخلاق کانت از منظر واقع‌گرایی اخلاقی مک داول»، در نامه حکمت، سال پنجم شماره 2، پاییز و زمستان.
18. نیلسون، کای، (1386)، «مسائل فلسفه اخلاق»، در فلسفه اخلاق، ویراستار: پل ادواردز، ترجمه انشاء الله رحمتی، تهران: تبیان.
19. هولمز، رابرت، (1385)، مبانی فلسفه اخلاق، ترجمه مسعود علیا، تهران: ققنوس.
20. Miller, A., (2003), An Introduction to Contemporary Meta Ethics, Oxford: Oxford University Press.
21. Pojman, L.,(1999), Ethics Discovering Right and Wrong, USA: Wadsworth.
22. Rachels, J., (1997) "Subjectivism", in A Companion to Ethics, Singer, P., (ed.), Oxford: Blackwell.
23. Railton, P., (1986), "Moral Realism", in The Philosophical Review, Vol. 95, No. 2, Apr.Duke University Press, pp: 163-207.
24. Rottschaefer, W., (1999), "Moral Learning and Moral Realism", in Behavior and Philosophy, No. 27, Cambridge Center for Behavioral Studies, Pp: 19-49.
25. Smith, M., (2000), "Moral Realism", in The Blackwell Guide to Ethical Theory, Lafollette, H. (ed.), Oxford: Blackwell.
26. Smith, M., (1997), "Realism", in A Companion to Ethics, Singer, P.(ed.), Oxford: Blackwell.
27. Stewart, N., (2009), Ethics: An Introduction to Moral Philosophy, Polity Press.
28. Warner, R., (1983), "Ethical Realism", in Ethics, Vol. 93, No. 4, Jul. The University of Chicago Press, pp: 653-679.