1
گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات، دانشگاه قم، قم، ایران
2
استاد گروه فیزیک دانشگاه قم
10.22099/jrt.2024.49954.3032
چکیده
منظور پژوهش حاضر از قلمرو جسم، محدودهای است که مرز جسم و غیر جسم را مینمایاند و واکاوی آن به روش کتابخانهای و تحلیلی در فیزیک نوین و حکمت متعالیه صورت گرفت. این قلمرو در فیزیک نوین بهواسطه مفهوم «میدان کوانتومی» در مقیاس خرد با ویژگیهای «سیلان»، «ناجایگزیدگی»، «عدم تعین» و «یکپارچگی» شناخته میشود و امتداد آن در مقیاس کلان بهواسطه مفهوم «میدان گرانشی» تا بینهایت محاسبه میگردد. ایده پژوهش حاضر تحلیل این یافتهها با تکیهبر مبحث «تخصص هستی» است که بهنظر الگویی در هستیشناسی است. تخصص هستی به این معنا است که میتوان به حقیقت واحد با سه رویکرد متفاوت نگریست؛ تخصص اول رویکردی بر مبنای وحدت وجود، تخصص دوم بر مبنای تشکیک وجود و تخصص سوم بر مبنای ماهیت است. با اتکا بر هر تخصص، قلمرویی متفاوت از جسم در نگاه فلسفی جلوه میکند. در تطبیق آنها مشخص میشود بیان فیزیک نوین از قلمرو جسم منطبق بر تخصص سوم هستی در حکمت متعالیه است و هردو، جسم را بیحدومرز معرفی میکنند؛ اما مسئله این است که چنین قلمرویی نمیتواند گویای مفاهیمی باشد همچون علیت؛ که همواره موضوع مناقشههایی در علم و فلسفه بوده؛ چراکه جایگاه درک این مفاهیم در قلمرو منطبق بر تخصص دوم هستی است. به نظر میرسد شناخت همهجانبه قلمرو جسم با نظر به ابعاد وجودی و ماهیتی آن در التفات به هر سه تخصص صورت میگیرد.
حیدری آل کثیر, فاطمه, موحدنیا, معصومه, & رزمی, حبیب الله. (1403). بررسی تطبیقی قلمرو "جسم" در فیزیک نوین با تبیینی از "تخصصهای هستی" در حکمت متعالیه. فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز, (), -. doi: 10.22099/jrt.2024.49954.3032
MLA
فاطمه حیدری آل کثیر; معصومه موحدنیا; حبیب الله رزمی. "بررسی تطبیقی قلمرو "جسم" در فیزیک نوین با تبیینی از "تخصصهای هستی" در حکمت متعالیه". فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز, , , 1403, -. doi: 10.22099/jrt.2024.49954.3032
HARVARD
حیدری آل کثیر, فاطمه, موحدنیا, معصومه, رزمی, حبیب الله. (1403). 'بررسی تطبیقی قلمرو "جسم" در فیزیک نوین با تبیینی از "تخصصهای هستی" در حکمت متعالیه', فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز, (), pp. -. doi: 10.22099/jrt.2024.49954.3032
VANCOUVER
حیدری آل کثیر, فاطمه, موحدنیا, معصومه, رزمی, حبیب الله. بررسی تطبیقی قلمرو "جسم" در فیزیک نوین با تبیینی از "تخصصهای هستی" در حکمت متعالیه. فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز, 1403; (): -. doi: 10.22099/jrt.2024.49954.3032