اگرچه درحکمت سینوی فقط برای اضافه وجودی غیرمستقل در نظر گرفته میشود، اما نسبتها نیز خصوصیتهایی مشابه با اضافه دارند. از نظر ابنسینا نسبت به معنای اعمّش هر گونه ربط بین دو طرف است. این نسبت در خارج، سبب تحقّق اعراض نسبی میشود؛ و اما در ذهن، نسبت، به علاقهای اطلاق میشود که مقولات نسبی لازم دارند. وقتی این نسبت (علاقه) از جهت خود نسبت ملاحظه گردد، به ناچار هر دو طرف، از جهت همین نسبت، نه از جهت ذاتشان، مورد نظر است و در این صورت چیزی جز اضافه نیست، ولی وقتی این علاقه فقط از یک طرف منظور شود، شامل شش مقولهی نسبی است و «نسبت» در یک معنای دیگر مختص به آنها میشود. از این معانی نسبت به دست میآید که در فلسفه ابنسینا نسبت همان وجود غیرمستقلی است که برای اضافه اثبات میشود. مقولاتی که متوقف بر چنین نسبتیاند، علاقهای را لازم دارند که به حسب این علاقه، تعقّلشان نیز در مقایسه با غیر به دست میآید. از چنین وجودی، مفاهیمی اضافی مانند خود نسبت و ربط انتزاع میشوند که از افراد اضافه به شمار میآیند و میتوان آنها را اضافه وجودی در مقابل اضافات ماهوی نامید.
صدر المتألهین شیرازی، صدرالدین محمّد[ملاصدرا] (1383). شرح أصولالکافی لصدرالمتألهین. (تصحیح: محمّد خواجوى و تحقیق: على عابدى شاهرودى). تهران: مؤسسهی مطالعات و تحقیقات فرهنگى.
صدر المتألهین شیرازی، صدرالدین محمّد[ملاصدرا] (1981). الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة العقلیة. بیروت: دار احیاء التراث.
طباطبایی، سید محمدحسین (1399ق). الرسائل التوحیدیة. بیروت: النعمان.
طباطبایی، سید محمدحسین (1414ق). بدایة الحکمة. قم: مؤسسة النشر الإسلامی.
طباطبایی، سید محمدحسین (1416ق). نهایة الحکمة. قم: مؤسسة النشر الإسلامی.
طباطبایی، سید محمدحسین (1981). حاشیه بر الحکمة المتعالیة فی الأسفار الأربعة العقلیة، بیروت: دار احیاء التراث.
طباطبایی، سیدمحمّدحسین (1423ق). تعلیقه بر بحار الأنوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
طباطبایی، سیدمحمّدحسین (1428ق). الانسان و العقیدة [مجموعه رسائلی از علامه طباطبایی]. قم: باقیات.
طباطبایی، سیدمحمدکاظم (1396). درآمدی بر فهم احادیث مشکل. قم: مؤسسهی فرهنگی دار الحدیث.
عابدی شاهرودی، علی (1394). نقد قوهی شناخت. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشهی اسلامی.
عبودیت، عبدالرسول (1386). درآمدی بر نظام حکمت صدرایی (جلد 2). قم: مؤسسهی آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
عظیمی دستگردی, جواد, & ارشد ریاحی, علی. (1403). تحلیل «اضافه» و «نسبت» و جایگاه آنها در حکمت سینوی. فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز, 24(90), 43-62. doi: 10.22099/jrt.2024.49508.3001
MLA
جواد عظیمی دستگردی; علی ارشد ریاحی. "تحلیل «اضافه» و «نسبت» و جایگاه آنها در حکمت سینوی", فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز, 24, 90, 1403, 43-62. doi: 10.22099/jrt.2024.49508.3001
HARVARD
عظیمی دستگردی, جواد, ارشد ریاحی, علی. (1403). 'تحلیل «اضافه» و «نسبت» و جایگاه آنها در حکمت سینوی', فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز, 24(90), pp. 43-62. doi: 10.22099/jrt.2024.49508.3001
VANCOUVER
عظیمی دستگردی, جواد, ارشد ریاحی, علی. تحلیل «اضافه» و «نسبت» و جایگاه آنها در حکمت سینوی. فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز, 1403; 24(90): 43-62. doi: 10.22099/jrt.2024.49508.3001