در جستجوی کدام معنا؟ (نقد و بررسی دیدگاه کامو درباب معنای زندگی)

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه فلسفه پردیس فارابی دانشگاه تهران

چکیده

آیا زندگی ارزش زیستن دارد؟ کامو از جمله اندیشمندان معاصری است که فلسفه را ازنو به محضر این پرسش سقراطی فرامی‌خواند. بنابر نظرگاه او، بحران امروز بشر ناشی از بحران معنی در ساحت زندگی است، از‌این‌روی او کوشیده است از رهگذر آگاهی انسان از بی‌بنیادی خویش و نفی هر نوع رهیافت غایت‌انگارانه به زندگی (ازطریق نظام‌های مابعدالطبیعی و مکاتب دینی) راه را برای فهم نیست‌انگاری و پوچی حیات بشر فراهم آورد. هم‌هنگام، او بر آن است ازطریق ناسوتی‌ساختن انسان و حیات او و نفی هرگونه باور دینی و مابعدالطبیعی و بازتعریف دیگری از مفاهیمی چون شرافت، نجابت و طرح موضوع طغیان و نیز زیستن در اکنون و حال، راه را برای درمان و عبور از این نیست‌انگاری نشان دهد و از این رهگذر، معنای جدیدی برای زندگی بشر مدرن فراهم آورد.
این جستار به‌اختصار ‌نظریه‌های مختلف درباب «معنی» را در بحث از «معنای زندگی»، به‌همراه تقریر دیدگاه آلبر کامو مورد کنکاش قرار داده است و درنهایت، از رهگذر اشاره به برخی تعارض‌های بنیادینی که در نگاه کامو به معنای زندگی وجود دارد، راه را برای نقد این دیدگاه فراهم آورده است.

کلیدواژه‌ها


۱. استیس، والتر، (۱۳۸۲)، « در بی‌معنایی معنا هست»، ترجمه‌ی اعظم پویا، نقد و نظر، ش ۲۹و ۳۰.
۲. بیات، محمدرضا، (۱۳۹۰)، دین و معنای زندگی در فلسفه‌ی تحلیلی، قم: انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب.
۳. علی‌زمانی، امیرعباس، (۱۳۸۶)، معنای معنای زندگی، پژوهشنامه فلسفه دین، ۱۳۸۶، ش ۹ (۵۹-۹۰).
4. کامو، آلبر، (۱۳۸۵)، افسانه سیزیف، ترجمه‌ی محمود سلطانیه، تهران: انتشارات جامی.
5. ------، (۱۳۸۴)، دلهره‌ی هستی، ترجمه‌ی محمد تقی غیاثی، تهران: مؤسسه انتشارات نگاه.
6. ------، (۱۳۴۹)، فلسفه پوچی، ترجمه‌ی محمد تقی غیاثی، تهران: انتشارات پیام.
7. ------، (۱۳۸۱)، طاعون، ترجمه‌ی رضا سیدحسینی، تهران: انتشارات نیلوفر.
8. ------، (۱۳۶۲)، طاعون، ترجمه‌ی مصطفی حسینی، تهران: انتشارات آگاه.
9. کمبر، ریچارد، (۱۳۸۵)، فلسفه کامو، ترجمه‌ی خشایار دیهیمی، تهران: طرح نو.
10. متز، تدئوس، (۱۳۸۲)، «آثار جدید درباره‌ی معنای زندگی»، ترجمه‌ی محسن جوادی، نقد و نظر، ش ۲۹و ۳۰.
۱1. ولف، سوزان، (۱۳۸۲)، «معنای زندگی»، ترجمه‌ی محمدعلی عبداللهی، نقد و نظر، ش ۲۹و ۳۰.
۱2. مک کواری، جان، (۱۳۷۶‌)، مارتین هایدگر، ترجمه محمد سعید حنایی کاشانی، تهران: انتشارات گروس.
۱3. هیدگر، مارتین، (۱۳۸۹)، هستی و زمان، ترجمه‌ی عبدالکریم رشیدیان، تهران: نشر نی.
۱4. هیک، جان، (۱۳۸۶)، «معنای دینی زندگی»، در: معنای زندگی، ترجمه اعظم پویازاده، تهران: نشر ادیان.
15. Camus, A., (2000) The Myth of Sisyphus (trans. J. O’Brien). London: Penguin
 16. Cottingham, john, (2003), On the Meaning of Life, London and New York: Routledge. Taylor Francis Group.  
17. Metz, Thaddeus, (2013), “The Meaning of Life,” The Stanford Encyclopedia of Philosophy, hrrp://plato.stanford.edu/entries/life-meaning.
18. ---------------------, (2000), "Could God Purpose Be Source of Lifes Meaning?" In: Religious Studies, no. 36. Pp. 293-313.
19. Heidegger, M., (1962) Being and Time (trans. J. Macquarrie and T. Robinson). Oxford: Blackwell
20. Quinn, Philip, (2000), How Christianity Secures Lifes Meaning, in the meaning of life in the world religions, Runzo and Martin (ed.), (2000), Oxford: one world publication.
21. Stace, w. t., (1999), "There is Meaning in Absurdity', in: Pojman, Louis. P. (ed) Philosophy the Quest for Truth, New York: Wadsworth publishing company, Pp. 541-548.