هرمنوتیک و فهم معرفت تاریخی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه لرستان

چکیده

ماهیت و اهمیت تفسیر در تاریخ، امری که پژوهش­های مختلف تاریخی را از هم متمایز کرده و جنبه­های نسبی و سیّال بودن دانش تاریخ را نشان می­دهد، مبحث مهمی است که مورخان را در فهم بیشتر موضوعات تاریخی و مهم­تر از آن، در فهم بستر فرآیندی آن یا همانا ساختار متداوم جوامع انسانی، کمک شایان توجه می­کند، به شرط این‌که فرایند درک و ضبط داده­های تاریخی و به اصطلاح مقوله­ی «فاکتولوژی» در پژوهش­های تاریخی، با رعایت شروط علمی، برای تمامی پژوهش­گران عرصه­ی تاریخ یک معنا داشته باشد و بتوان حدود و ثغوری منطقی در جمع­آوری داده­های موثق تاریخی قایل شد؛ بحث مهمی که تاریخ را از ماهیت آنتولوژیک (نظری) و داده­های محض مربوط به یک افق گفتمانی خاص خارج می­کند و برخورداری آن را از دانشی در خدمت انسان و جامعه، ممکن می­سازد، تفسیر و چگونگی این تفسیر در قالب گفتمانیِ بوم – زیست محقق است. بدون تردید، هم‌چنان که گردآوری و تنقیذ داده­های تاریخی، راه­کار و رهیافت­های خاص خود را دارد، فرایند فهم و چگونگی درک و تفسیر داده­های قابل وثوق نیز رهیافت­های خاصی می­طلبد. اگر فرایند فهم و تفسیر داده­های تاریخی را با دانشی دیرپا و علم نوظهوری که با عنوان «هرمنوتیک» از آن یاد می­شود یکی بگیریم، این مقاله در پی آن است که با بررسی لفظ و معنا و سیر تاریخی دانش هرمنوتیک، ارتباط متقابل هرمنوتیک و علم تاریخ و چگونگی رهیافت­های هرمنوتیکی در تاریخ را با تکیه بر آرای مشهورترین اندیشمندان هرمنوتیک مورد بحث قرار دهد و تأثیر آن را در معرفت تاریخی به عنوان علم شناخت و تحلیل کنش­های جمعی انسان، بررسی کند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

1. احمدی ، بابک، (1377)، آفرینش و آزادی، تهران: نشر مرکز.
2. ـــــــــــــــ ، (1383)، ساختار و هرمنوتیک، تهران: گام نو، چاپ سوم.
3. ـــــــــــــــ ، (1381)، ساختار و تأویل متن، تهران: نشر مرکز، چاپ پنجم.
4. ـــــــــــــــ ، (1386)، هایدگر و پرسش بنیادین، تهران: نشر مرکز، چاپ چهارم.
5. ادواردز، پل، (1375)،  فلسفه­ی تاریخ، ترجمه­ی بهزاد سالکی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
6. استنفورد، مایکل، (1384)، درآمدی بر تاریخ­پژوهشی، ترجمه­ی مسعود صادقی، تهران: سمت و دانشگاه امام صادق(ع)،
7. بلایشر، جوزف، (1380)، گزیده­ی هرمنوتیک معاصر، ترجمه­ی سعید جهانگیری، آبادان، نشر پرسش.
8. پالمر، ریچارد.ا.، (1387)، علم هرمنوتیک، ترجمه­ی محمدسعید حنایی کاشانی، تهران: هرمس، چاپ چهارم.
9. پین، مایکل (ویراسته)، (1386)، فرهنگ اندیشه­ی انتقادی از روشن­گری تا پسامدرنیته، ترجمه­ی پیام یزدانجو، تهران: نشر مرکز، چاپ سوم.
10. دیلتای، ویلهلم، (1388)، مقدمه بر علوم انسانی، ترجمه­ی منوچهر صانعی دره­بیدی، تهران: ققنوس.
11. ریخته­گران، محمدرضا، (1378)، منطق و مبحث علم هرمنوتیک، تهران:  نشر کنگره.
12. ریکور، پل، (1378)، زندگی در دنیای متن، ترجمه­ی بابک احمدی، چ2، تهران: نشر مرکز.
13. ــــــــ ، (1385)،  رسالت هرمنوتیک در حلقه­ی انتقادی، هرمنوتیک تاریخ، ادبیات و فلسفه، ترجمه­ی مراد فرهادپور، تهران: انتشارات روشن­گران و مطالعات زنان، چاپ سوم.
14. زعفرانچی، ناصر، (1387)، درباره­ی هرمنوتیک معاصر در رهیافت­های فکری –  فلسفی معاصر در غرب (جلد چهارم)، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
15. سروش، عبدالکریم، (1376)، درس­هایی در فلسفه­ی علم الاجتماع (روش تفسیر در علوم اجتماعی)، تهران: نشرنی، چاپ دوم.
16. شرت، ایون (1387)، فلسفه­ی علوم اجتماعی قاره­ای، ترجمه­ی هادی جلیلی، تهران: نشرنی.
17. صادقی، علی (1386)، آزادی و تاریخ، تأملاتی در دیالکتیک هگل، چ2، آبادان: نشر پرسش.
18. عرب صالحی، خداخواست، (1387)، «گادامر و تاریخ­مندی فهم»، قبسات، سال سیزدهم، شماره 49.
19. فروند، ژولین، (1372)، نظریه­های مربوط به علوم انسانی، ترجمه­ی علی­محمد کاردان، تهران: نشر دانشگاهی، چاپ دوم.
20. فی، برایان، (1383)، پارادایم­شناسی علوم انسانی، ترجمه­ی مرتضی مردیها، تهران: پژوهشکده­ی مطالعات راهبردی.
21. کار، ادوارد هالت، (1378)، تاریخ چیست؟، ترجمه­ی حسن کامشاد، تهران: خوارزمی، چاپ پنجم.
22. کاسیرر، ارنست، (1382)، فلسفه­ی روشنگری، ترجمه­ی یدالله موقن، تهران: نیلوفر، چاپ دوم.
23. کالینگوود، آر. جی.، (1385)، مفهوم کلی تاریخ، ترجمه­ی علی­اکبر مهدیان، تهران: اختران.
24. گاردر، یوستین، (1375)، دنیای سوفی، داستانی درباره­ی تاریخ فلسفه، ترجمه­ی حسن کامشاد، تهران: نیلوفر.
25. لتیل ، دانیل، (1373)، تبیین در علوم اجتماعی، ترجمه­ی عبدالکریم سروش، تهران: صراط.
26. واعظی، احمد، (1386)، درآمدی بر هرمنوتیک، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه­ی اسلامی، چاپ چهارم.
27. هوی، دیوید کورنز، (1385)، حلقه­ی انتقادی، هرمنوتیک تاریخ، ادبیات و فلسفه، ترجمه­ی مراد فرهادپور، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، چاپ سوم.
28. یاسمی، رشید، (1316)، آیین نگارش در تاریخ، تهران: مؤسسه­ی وعظ و خطابه.
29. Bleicher, Josef, (1980), Contemporary Hermeneutics, Hermeneutics, as Method, Philosophy and Critique, London and New York: Routledge and Kegan Paul.
30. Bruns Gerald L., (1992), Hermeneutics Ancient and Modern, New Haven And London: Yale University Press.
31. Bryman, Alan, (2008), Social Research Methods, Third edition, Oxford: Oxford University Press.
32. Bubner, Rudiger, (1988), Essays in Hermeneutics and Critical Theory, translated by Eric Mathews, New York: Columbia University Press.
33. Chladenius, Johann Martin, (2006), "Reason and Understanding: Rationalist Hermeneutics", In: The Hermeneutics Reader, Edited by Kurt Mueller. Vollmer, New York: Continuum Publishing Company.
34. Gadamer, Hans. Georg, (1994), Truth and Method, translation revised by Joel weinsheimer and Donald G marshah, New York: Continuum Publishing Company.
35.__________________, (1977), Philosophical Hermeneutics, translated by David E. ling, California: University of California Press.
36. Margolis, Josph and Tom Rock More, (1999), The Philosophy of Interpretation, Oxford: Oxford University Press.
37. Mclean, George. F., Hermeneutics, Faith and Relations between Cultures, The Concil of Research in values and Philosophy.
38. Sapiro, Gary and Alan Sica, (1988), Hermeneutics, Questions and Prospects, United States of America: the University of Massachusetts Press.
39. Silverman, Hugh J., (1991), Gadamer and Hermeneutics, New York and London: Routledge.
40. Uggla, Bengt Kristensson, (2010), Ricoeur, Hermeneutics and Globalization, New York: Continuum International Publishing Group.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار