1
گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اهل البیت (ع)، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2
گروه فلسفه و کلام اسلامی - دانشکده الهیات - دانشگاه اصفهان - اصفهان – ایران
10.22099/jrt.2024.49508.3001
چکیده
اگرچه درحکمت سینوی فقط برای اضافه وجودی غیرمستقل در نظر گرفته میشود، اما نسبتها نیز خصوصیت‌هایی مشابه با اضافه دارند. از نظر ابنسینا نسبت به معنای اعمّش هر گونه ربط بین دو طرف است. این نسبت در خارج، سبب تحقّق اعراض نسبی میشود؛ و اما در ذهن، نسبت، به علاقهای اطلاق میشود که مقولات نسبی لازم دارند. وقتی این نسبت (علاقه) از جهت خود نسبت ملاحظه گردد، به ناچار هر دو طرف، از جهت همین نسبت، نه از جهت ذاتشان، مورد نظر است و در این صورت چیزی جز اضافه نیست، ولی وقتی این علاقه فقط از یک طرف منظور شود، شامل شش مقولهی نسبی است و «نسبت» در یک معنای دیگر مختص به آنها میشود. از این معانی نسبت به دست میآید که در فلسفه ابنسینا نسبت همان وجود غیرمستقلی است که برای اضافه اثبات میشود. مقولاتی که متوقف بر چنین نسبتیاند، علاقهای را لازم دارند که به حسب این علاقه، تعقّلشان نیز در مقایسه با غیر به دست میآید. از چنین وجودی، مفاهیمی اضافی مانند خود نسبت و ربط انتزاع میشوند که از افراد اضافه به شمار میآیند و میتوان آنها را اضافه وجودی در مقابل اضافات ماهوی نامید.
عظیمی دستگردی, جواد, & ارشد ریاحی, علی. (1403). تحلیل «اضافه» و «نسبت» و جایگاه آنها در حکمت سینوی. فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز, (), -. doi: 10.22099/jrt.2024.49508.3001
MLA
جواد عظیمی دستگردی; علی ارشد ریاحی. "تحلیل «اضافه» و «نسبت» و جایگاه آنها در حکمت سینوی". فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز, , , 1403, -. doi: 10.22099/jrt.2024.49508.3001
HARVARD
عظیمی دستگردی, جواد, ارشد ریاحی, علی. (1403). 'تحلیل «اضافه» و «نسبت» و جایگاه آنها در حکمت سینوی', فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز, (), pp. -. doi: 10.22099/jrt.2024.49508.3001
VANCOUVER
عظیمی دستگردی, جواد, ارشد ریاحی, علی. تحلیل «اضافه» و «نسبت» و جایگاه آنها در حکمت سینوی. فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز, 1403; (): -. doi: 10.22099/jrt.2024.49508.3001
)