صفت علم الهی، همواره از بحث برانگیزترین صفات خداوند بوده است. بحث از علم الهی، از جهت چیستی معلوم علم، به اقسام متعددی تقسیم شده است که در این میان، لحاظ ذات خداوند متعال به‌عنوان معلوم، بحث از خودآگاهی خداوند و مباحث در پیوند با آن را پیش می‌کشد. سابقۀ این مسأله را می‌توان در فلسفه‌های پیشا اسلامی، همچون فلسفه یونان و اسکندریه، کاوید، اما لااقل از اوائل قرن دوم هجری، به‌عنوان یکی از سؤالات الهیاتی مورد توجه مسلمانان قرار گرفته است. در اواخر قرن دوم هجری، و پیش از آنکه «مابعدالطبیعة» و «اثولوجیا» مورد ترجمه قرار گیرند، مسأله خودآگاهی خداوند در بیانات امام رضا (علیه‌السلام) با تبیینی فلسفی به‌چشم می‌خورد. امام (علیه‌السلام) با به‌کار گرفتن واژۀ «المعلمة» خودآگاهی خداوند متعال را نفی می‌کند که با لحاظ ساختار سخن، نحوۀ استدلال و نیز لحاظ سائر بیانات ایشان (علیه‌السلام) روشن می‌شود، که تنها گونه‌ای خودآگاهی از خداوند سلب شده است، و این‌گونه عبارت است از علم حصولی به خود، که صرفاً به‌سبب حضور «دیگری» محقق می‌گردد.
توکلی, محمدهادی. (1403). خودآگاهی خداوند در بیانات امام رضا (علیه‌السلام). فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز, (), -. doi: 10.22099/jrt.2024.49593.3006
MLA
محمدهادی توکلی. "خودآگاهی خداوند در بیانات امام رضا (علیه‌السلام)". فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز, , , 1403, -. doi: 10.22099/jrt.2024.49593.3006
HARVARD
توکلی, محمدهادی. (1403). 'خودآگاهی خداوند در بیانات امام رضا (علیه‌السلام)', فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز, (), pp. -. doi: 10.22099/jrt.2024.49593.3006
VANCOUVER
توکلی, محمدهادی. خودآگاهی خداوند در بیانات امام رضا (علیه‌السلام). فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز, 1403; (): -. doi: 10.22099/jrt.2024.49593.3006
)