ORIGINAL_ARTICLE
تبیین و نقد چیستی فضیلت از منظر لیندا زاگزبسکی
زاگزبسکی به مثابه فیلسوف اخلاق و معرفتشناس فضیلتمحور در صدد است تا دیدگاهش را دربارهی فضیلت تبارشناسی کند. او با تأکید بر نقش انگیزه در فضیلت دیدگاهش را عامل مبنا میداند. در نزد زاگزبسکی، فضیلت دارای ارزش ذاتی است. او با اشاره به تفاوت فضیلت با توانایی طبیعی و مهارتْ آن را در دو قلمرو اخلاق و معرفتشناسیْ کمال و مزیت پایدار نفس میداند و بر دو مؤلفهی انگیزه و موفقیت مبتنی میکند. مقالهی پیش رو کوشیده است مؤلفههای مورد نظر زاگزبسکی را ارزیابی کند. از نتایج این تحقیق آن است که فضایل مشتمل بر انگیزهاند؛ اما از نقش هدایتگرانهی مورد نظر زاگزبسکی برخوردار نیستند؛ البته باید دیگر مؤلفهی موفقیت را پذیرفت؛ زیرا نمیتوان فضیلتمند بود، اما به هدف فضیلت بهطور غالب نائل نشد. بر خلاف دیدگاه زاگزبسکی، نمیتوان فضیلت را به لحاظ مفهومی جدا از مهارتهای همپیوند با فضیلت دانست؛ زیرا جنبهی مهارت دستکم در فضیلت عقلی بیشتر از بُعد انگیزشی دارای اهمیت است؛ بهطوری که ارسطو تکنیک را از اقسام فضایل عقلانی میداند. بهعلاوه، فضایل تنها اکتسابی نیستند؛ زیرا در تاریخ مفهوم فضیلت، برخی تواناییهای طبیعی فضیلت محسوب شدهاند.
https://jrt.shirazu.ac.ir/article_2985_0384d9199bc694d017d58c2f178ee24d.pdf
2015-05-22
1
28
10.22099/jrt.2015.2985
1- فضیلت
2- انگیزه
3- موفقیت
4- لیندا زاگزبسکی
محمد
حسینزاده یزدی
mohammad_h@qabas.net
1
استاد مؤسسهی آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)
AUTHOR
محمد
لگنهاوزن
legenhausen@yahoo.com
2
استاد مؤسسهی آموزشی و پژوهشی امام خمینی
AUTHOR
مهدی
شکری
mahdi.shokri54@gmail.com
3
دانشجوی دکتری مؤسسهی آموزشی و پژوهشی امام خمینی
LEAD_AUTHOR
1. باندورا، آلبرت، (1372)، نظریهی یادگیری اجتماعی، ترجمهی فرهاد ماهر، شیراز: راهگشا.
1
2. بکر، لارنس سی و شارلوت بی بکر، (1378)، تاریخ فلسفهی اخلاق غرب، ترجمهی گروهی از مترجمان، قم: امام خمینی.
2
3. پینکافس، ادموند، (1382)، از مسألهمحوری تا فضیلتگرایی، ترجمه و تعلیق سیدحمیدرضا حسنی و مهدی علیپور، قم: معارف.
3
4. ریو، مارشال، (1381)، انگیزش و هیجان، ترجمهی یحیی سیدمحمدی، تهران: ویرایش.
4
5. شبیری زنجانی، سیدموسی، (1392)، رساله، قم: سلسبیل.
5
6. شریفی، احمدحسین، (1388)، خوب چیست؟ بد کدام است؟، قم: امام خمینی.
6
7. شمسالدین، محمدمهدی، (1999)، الاجتهاد و التجدید فی الفقه الاسلامی، بیروت: المؤسسة الدولیة.
7
8. صادقی، هادی، (1386)، عقلانیت ایمان، قم: کتاب طه.
8
9. طباطبایی، سیدمحمدحسین، (1364)، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ج2، تهران: صدرا.
9
10. ــــــــــــــــــــــــــ، (1417)، المیزان فی تفسیر القرآن، ج: 1 - 2 - 4 - 5 - 10 - 11 - 20، بیروت: الاعلمی.
10
11. طوسی، خواجه نصیرالدین، (بیتا)، اخلاق ناصری، تهران: علمیه اسلامیه.
11
12. غزالی، ابو حامد، (2000)، میزان العمل، بیروت: الهلال.
12
13. فرانکنا، ویلیام، (1383)، فلسفهی اخلاق، ترجمهی هادی صادقی، قم: کتاب طه.
13
14. فیض کاشانی، ملامحسن، (بیتا)، المحجة البیضا، ج: 8، قم: اسلامی.
14
15. کاپلستون، فردریک، (1370)، تاریخ فلسفه، ج: 5، ترجمهی جلالالدین اعلم، تهران: علمی-فرهنگی.
15
16. مصباح یزدی، محمدتقی، (1388)، فلسفهی اخلاق، تهران: بینالملل.
16
17. ـــــــــــــ، (1405)، تعلیقة علی نهایة الحکمة، قم: در راه حق.
17
18. نراقی، مهدی، (1963) جامع السعادات، ج: 1، بهتصحیح محمد کلانتر، قم: اسماعیلیان.
18
19. Adams, Robert Merrihew, (2006), A Theory of Virtue, Oxford: Clarendon Press.
19
20. Aristotle, (1985), Nicomachean Ethics, Translated by Terence Irwin, Indianapolis: Hackett Publishing Company.
20
21. Aquinas,Thomas, (2006), Summa Theologiae, Translated by W.D. Hughes o.p, New York: Cambridge University Press.
21
22. Audi, Robert, (1997), Moral knowledge and Ethical Character, New York: Oxford University Press.
22
23. Baehr, Jason, (2011), The Inquiring The Mind, Oxford: Oxford University Press.
23
24. Brown, Lois V (Ed), (2007), Psychology of Motivation, New York: Nova Science Publishers, Inc.
24
25. Greco, John, (2011), http://www."Stanford Encyclopedia of philosophy"/Virtue Epistemology.edu.
25
26. Kvanvig, Jonathan L, (2003), The Value of Knowledge and the Pursuit of Understanding, UK: Cambridge University Press.
26
27. Slote, Michael, (2010), Moral Sentimentalism, Oxford: Oxford University Press.
27
28. Wallace, James .D, (1978), Virtues & Vices, New York: Cornell University Press.
28
29. Zagzebski, Linda, (1993), Intellectual. Virtue in Religious Epistemology, in Faith in Theory and Practice, edited by E. Radcliffe and C. white, Illinois: Open Court.
29
30. ______________, (1996), Virtues of the Mind, New York: Cambridge University Press.
30
31. ______________, (1997), The Methodology of Theology, in Virtue and Practice in the Christian tradition, edited by N. Murphy and B.J Kallenberg, Harrisburg: Trinity press.
31
32. _____________, (1998), "Virtue Epistemology", in Rutledge Encyclopedia of Philosophy, V.9, edited by E. Craig, New York: Rutledge.
32
33. ______________, (2000), Virtues of the Mind, in Epistemology, edited by Ernest Sosa and Jaegwon Kim, Massachusetts: Blackwell Publishers Inc.
33
34. _____________, (2004), Divine Motivation Theory, New York: Cambridge University Press.
34
35. _____________, (2012), Epistemic Authority, New York: Oxford University Press.
35
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی عینیگرایی و نسبیگرایی در هرمنوتیک نصرحامد ابوزید و تأثیر آن بر بعضی برداشتهای تفسیری وی از قرآن
نصر حامد ابوزید دگراندیش مصری که افکارش در مکتب تفسیر ادبی امین الخولی شکل گرفت، سهم وافری برای هرمنوتیک در فهم متن قائل بود. هرمنوتیک دانشی است که نظریههای مربوط به فهم را مورد بررسی قرار میدهد و دارای دو رویکرد اساسی عینیگرا و نسبیگراست. ابوزید که در نظریات مکاتب مختلف هرمنوتیک تأمل نموده، کوشیده است تا از میان آنها، به هرمنوتیکی متمایز دست یابد و روش برداشت از قرآن را بر مبنای آن استوار سازد. با مطالعهی دیدگاههای ابوزید درمییابیم روش مورد نظر او بیشتر متأثر از هرمنوتیک نسبیگرای گادامر است؛ لکن خود مدعی است از هرمنوتیک عینیگرای اریک هرش بهرهمند گردیده است و این گونه، راهی معتدل میان نسبیگرایی و عینیگرایی برگزیده است. این مقاله ضمن اشاره به مبانی هرمنوتیک ابوزید به تبیین عینیگرایی و نسبیگرایی هرمنوتیک او میپردازد و ضمن بیان مصادیقی از برداشتهای تفسیریاش، چیرگی نسبیگرایی در هرمنوتیک او را آشکار میسازد. این نسبیگرایی از سویی مفسر و مخاطب متن قرآن را از مراد الاهی دور نگاه میدارد و از سوی دیگر، باب تأویلهای ناروا و بدعت را بیش از پیش میگشاید. بنابراین هدف این مقاله تبیین نوع رویکرد هرمنوتیک ابوزید و تأثیر این رویکرد در برداشتهای تفسیری وی و نیز ریشههای اندیشهی تفسیری اوست.
https://jrt.shirazu.ac.ir/article_2987_bebe5c35887e03689b64439fd7605f2f.pdf
2015-05-22
29
46
10.22099/jrt.2015.2987
1- تفسیر قرآن
2- عینیگرایی
3- نسبیگرایی
4- هرمنوتیک
5- نصر حامد ابوزید
محمدرضا
حاجی اسماعیلی
m.hajis@ltr.ui.ac.ir
1
دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان
AUTHOR
علی
بناییان اصفهانی
banaeian.ali@gmail.com
2
دانشجوی دکتری تفسیر تطبیقی دانشگاه قم
AUTHOR
1. قرآن کریم.
1
2. احمدی، بابک، (1380)، ساختار و هرمنوتیک، تهران: گام نو.
2
3. ابوزید، نصر حامد، (1992)، المنهج الوافی فی فهم النصوص الدینیة، بیروت: الهلال.
3
4. ــــــــــــــــ، (2005)، مفهوم النص؛ دراسة فی علوم القرآن، بیروت: المرکز الثقافی العربی.
4
5. ــــــــــــــــ، (1383)، معنای متن، ترجمهی مرتضی کریمینیا، تهران: طرح نو.
5
6. ــــــــــــــــ، (2007)، نقد الخطاب الدینی، بیروت: المرکز الثقافی العربی.
6
7. ــــــــــــــــ، (2007)، دوائر الخوف، قراءة فی خطاب المرأة، بیروت: المرکز الثقافی العربی.
7
8. خولی، امین، (1944)، التفسیر معالم حیاته و منهجه الیوم، قاهره: جماعة الکتاب.
8
9. پالمر، ریچارد، (1377)، علم هرمنوتیک، ترجمهی محمدسعید حنایی کاشانی، تهران: هرمس.
9
10. علوینژاد، سیدحیدر، (1379)، «فهم متن در افق تاریخی آن»، پژوهشهای قرآنی، مشهد: دفتر تبلیغات اسلامی.
10
11. موسوی، سیدمحمد، (1380)، «هرمنوتیک به مثابه روش در علوم سیاسی»، فصلنامهی تخصصی علوم سیاسی.
11
12. نقیزاده، حسن، (1384)، «اندیشههای ابوزید و برداشتهای او از قرآن»، فصلنامهی مطالعات اسلامی، شمارهی 68.
12
13. واعظی، احمد، (1389)، درآمدی بر هرمنوتیک، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشهی اسلامی.
13
14. ـــــــــــــ، (1389)، «نقد تقریر نصر حامد ابوزید از تاریخمندی»، فصلنامهی قرآنشناخت، قم: امامخمینی(ره).
14
15. Abu zayd, (1998), Divine Attributes in the Quran: some Poetic Aspects, Islam and Modernity: Musli Intellectual Respond. Eds. John cooper, London: I.B.Tauris.
15
16. Gadamer, Hans Georg, (1994), Truth and Method, translation revised by Joel weinsheimer and Donald G.marshal, New York: Countinum Poblish.
16
17. Jean Grodin, (1994), Introduction to Philosophical Hermeneutics, New Haven and London: Yale university Press.
17
18. Hoffman, Valerie J., (1982), "Qur'anic Interpretation and Modesty Norms for Women", In The Shaping of an American Islamic Discourse.
18
19. Stendahl, krister, (1966), "Method in the Study of Biblical Theology", In the Bible in Modem Scholarship, ed. Philip Hyatt, New York: Abingdon Press.
19
ORIGINAL_ARTICLE
تأثیر اعتقاد به توحید افعالی بر پذیرش علیت از دیدگاه محمد غزالی و ابنعربی
توحید افعالی به معنای نفی تأثیر از غیر خداست. از سوی دیگر اصل علیت مستلزم پذیرش تأثیر و تأثر میان مخلوقات است که این دو امر ظاهراً با یکدیگر سازگار به نظر نمیرسند. این مقاله بر آن است که با بررسی افکار ابن عربی و غزالی به عنوان دو تن از مدافعان توحیدافعالی، به بررسی تطبیقی موضع آنها در قبال بحث علیت بپردازد. آنها تقریر فلاسفه از علیت را رد میکنند و هر یک سعی دارند جایگزینی برای بحث علیت ارائه دهند که قادر به توضیح منطقی رابطهی خدا و مخلوقات از یک سو و رابطهی مخلوقات با یکدیگر از سوی دیگر باشد. اقتران پیشنهاد مشترک آنها به عنوان جایگزین علیت است؛ اما برداشت هر یک از اقتران لزوماً یکسان نیست که این امر نشأت گرفته از مبانی متفاوت فکری آنهاست. این نکته سبب میشود که ابنعربی راه حل نهایی رفع این تعارض را در بحث تجلی و ظهور بداند.
https://jrt.shirazu.ac.ir/article_2988_3361107b15cec143b071f9fc08f0d361.pdf
2015-05-22
47
64
10.22099/jrt.2015.2988
1– علیت
2- توحید افعالی
3- غزالی
4- ابن عربی
5- اقتران
قاسم
کاکایی
gkakaie@rose.shirazu.ac.ir
1
استاد فلسفه و کلام دانشگاه شیراز
AUTHOR
آمنه
یزدان پناه
am.yazdanoanah@gmail.com
2
کارشناس ارشد فلسفه و کلام دانشگاه شیراز
AUTHOR
1. قرآن کریم
1
2. آشتیانی، جلال الدین، (1380)، شرح مقدمه قیصری بر فصوص الحکم، قم: بوستان کتاب.
2
3. ابن عربی، محی الدین، (1370)، فصوص الحکم، تهران: الزهراء.
3
4. ----------------، (بیتا)، الفتوحات المکیه، ج 1،2،3،4، بیروت: دار الصادر.
4
5. شریف، میان محمد، (1362)، تاریخ فلسفه در اسلام، ج 1، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
5
6. طباطبائی، سیدمحمدحسین، (بیتا)، اصول فلسفه و روش رئالیسم (مقدمه و پاورقی مرتضی مطهری)، ج 3، قم: صدرا.
6
7. عبودیت، عبدالرسول، (1388)، درآمدی بر نظام حکمت صدرایی، ج1، تهران: سمت.
7
8. غزالی، امام محمد، (1962م.)، الاقتصاد فی الاعتقاد (تصحیح ابراهیم آکا و حسین آتای)، آنکارا: دانشگاه آنکارا.
8
9. --------------، (1361)، تهافت الفلاسفه، تهران: دانشگاه تهران.
9
10. -------------، (1377)، احیا علومالدین، ج 4، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
10
11. کاکائی، قاسم، (1383)، خدامحوری در تفکر اسلامی و فلسفه مالبرانش، تهران: حکمت.
11
12. مطهری، مرتضی، (1384)، عرفان حافظ، قم: صدرا.
12
ORIGINAL_ARTICLE
جایگاه وجودشناختی و معرفتشناختی حس مشترک در نفسشناسی فارابی
حس­­ مشترک در بین سایر قوای ادراکی از ارزش و جایگاه ویژه­ای برخوردار است. فارابی با معرفی حس مشترک به عنوان یکی از قوای باطنی نفس و محل تجمع دریافت­های سایر حواس با بیان ادله­ای وجود این قوهی را برای نفس تثبیت می­کند. نکتهی قابل توجه در این زمینهی تأکید فراوان وی بر نقش و نحوهی عملکرد حس مشترک در تحصیل علم و معرفت است؛ به گونه­ای که بدون این قوه، هیچ نوع ادراک حسی صورت نمی­گیرد، در حالی که نمی­توان نقش سایر حواس را در امر ادراک انکار کرد؛ حتی در کارکرد حس مشترک، میتوان کسب ادراکات عقلی را هم بر عملکرد آن مبتنی ساخت؛ حتی به نظر می­رسد در نظر این فیلسوف، حس مشترک با وساطت در برقراری ارتباط میان عالم ذهن و عین، نقش مهم­ترین نیروی حسی را در فرآیند کسب معرفت بر عهده دارد. در این صورت، حتی رسیدن به درجهی متعالی عقل مستفاد و ارتباط با عقل فعال و عالم غیب هم به نحوی موقوف بر عملکرد حس مشترک است.
https://jrt.shirazu.ac.ir/article_2989_a2edb335b31786706ce1910b25f8cc2b.pdf
2015-05-22
65
78
10.22099/jrt.2015.2989
۱- فارابی
۲- حسمشترک
۳- وجودشناختی
۴- معرفتشناختی
۵- نفسشناسی
مریم
شکیبامنش
maryam.shakiba74@yahoo.com
1
کارشناس ارشد دانشگاه تربیت مدرس
AUTHOR
مریم
عاطفی
mm_atefi@yahoo.com
2
عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سراب
AUTHOR
۱. ابن­سینا، حسین بن عبدالله، (1۴۰۳)، الاشارات و التنبیهات، چاپ دوم، بیجا: کتاب.
1
۲. ارسطو، (13۴۹)، دربارهی نفس، ترجمهی علیمراد داوودی، تهران: دانشگاه تهران.
2
3. داوری اردکانی، رضا، (13۵۴)، فلسفهی مدنی فارابی، تهران: شورای عالی فرهنگ و هنر؛ مرکز مطالعات و هماهنگی فرهنگی.
3
4. دبور، ت. ج، (13۶۲)، تاریخ فلسفه در جهان اسلام، ترجمهی عباس شوقی، چاپ سوم، تهران: عطائی.
4
5. صدرالدین شیرازی، محمدابراهیم، (۱۴۱۰)، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، چاپ سوم، بیروت: دار احیاء التراث.
5
6. فارابی، ابونصر، (1۹۵۹)، آراء اهل المدینه الفاضله، حققه الدکتور البیر نصری نادر، بیروت: الکاثولوجیة.
6
7. ـــــــــــــ، (137۱)، التعلیقات علی حواشی کتاب النفس لارسطا طالیس، تحقیق جعفر آلیاسین، تهران: حکمت.
7
8. ـــــــــــــ، (13۴۶ق)، السیاسات المدنیه، حیدرآباد دکن: مجلس دائره المعارف الاسلامی.
8
9. ـــــــــــــ، (1۹۳۸)، فی­العقل، بیروت: بی­نا.
9
۱0. ـــــــــــــ، (1۴۰۵)، فصوص الحکم، بتحقیق الشیخ محمدحسن آلیاسین، چاپ دوم، قم: بیدار.
10
۱1. ـــــــــــــ، (137۱)، المسائل الفلسفیه و الاجوبه عنها، تحقیق جعفر آلیاسین، تهران: حکمت.
11
ORIGINAL_ARTICLE
رویکردی فلسفی- کلامی به ایمان در فلسفهی دکارت و ملاصدرا
یکی از مباحث مهم پیرامون ماهیت ایمان، مسألهی نسبت دین و عقل یا نسبت ایمان با تصدیق عقلی است. براین اساس، همواره در میان فلاسفه و متکلمان مسلمان و مسیحی دیدگاههای متعددی درباره ماهیت ایمان و اینکه آیا ایمان همان تصدیق عقلی به وجود خداست یا ماهیتی متفاوت دارد، مطرح بوده است. مسألهایی که بدین منظور مطرح است این است که میان یقین عقلی و ایمانی چه نوع رابطهایی قابل تصور است و آیا میتوان به نوعی تعامل و رابطهی متقابل بین یقین ایمانی و یقین عقلی برقرار کرد؟ در این مقاله سعی بر این است که به دیدگاه دو متفکر اسلام و غرب یعنی ملاصدرا و دکارت پیرامون ماهیت ایمان و اینکه مهمترین عنصرآن چیست و چه نسبتی میان ایمان و تصدیق عقلی وجود دارد، پرداخته شود. شایان یاد است که ملاصدرا ایمان را تصدیق معرفتی به وجود خدا میشمارد؛ از طرفی نیز چگونگی ارتباط بین یقین ناشی از ایمان با یقین ناشی از شهود آشکار عقلی در اندیشه دکارت یک مسأله است و باید به آن پرداخت.
https://jrt.shirazu.ac.ir/article_2990_951d73831fdc6147bec6cdc97578cc45.pdf
2015-05-22
79
90
10.22099/jrt.2015.2990
1- ایمان
2- یقین ایمانی و عقلی
3- دکارت
4- ملاصدرا
سیمین
اسفندیاری
si.esfandiari@razi.ac.ir
1
استادیار دانشگاه رازی کرمانشاه
AUTHOR
1. آگوستینوس، مارکوس اورلیوس، (1381)، اعترافات، ترجمه سایه میثمی، تهران: نشر سهروردی.
1
2. ابراهیمی دینانی، غلامحسین، (1379)، ماجراهای فکر فلسفی در جهان اسلام، تهران: نشر طرح نو، چاپ دوم.
2
3. پترسون، مایکل و دیگران، (1383)، عقل و اعتقاد دینی، ترجمه احمد نراقی و ابراهیم سلطانی، تهران: طرح نو، چ4.
3
4. دکارت، رنه، (1386)، فلسفه دکارت، ترجمه منوچهر صانعی، تهران: انتشارات بین المللی الهدی، چاپ دوم.
4
5. --------، (1361)، تأملات در فلسفه اولی، ترجمه احمد احمدی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
5
6. --------، (1366)، گفتار در روش راه بردن عقل، ترجمه محمدعلی فروغی، تهران: انتشارات زوار، چاپ چهارم.
6
7. ژیلسون، اتین، (1384)، تومیسم؛ درآمدی به فلسفه قدیس توماس آکوینی، ترجمه ضیاءالدین دهشیری، تهران: حکمت.
7
8. کاپلستون، فردریک، (1385)، تاریخ فلسفه، ترجمه غلامرضا اعوانی، تهران: سروش، ج 4.
8
9. مجتهدی، کریم، (1385)، دکارت و فلسفه او، تهران: امیرکبیر، چاپ دوم.
9
10. ملاصدر، محمد بن ابراهیم، (1386)، اسفار، ج 6، قم: مکتب مصطفوی.
10
11. -------------، (1361)، تفسیر القران الکریم، ج1، قم: بیدار.
11
12. --------------، (1391)، شرح اصول کافی، تهران: مکتب محمودی.
12
13. --------------، (1370)، شرحاصولکافی،ج1، 2، 3، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
13
14- -------------، (1981)، الحکمةالمتعالیةفی الأسفارالأربعه، ج 2، 4، 7، 8، 9، بیروت: داراحیاء التراث العربی.
14
15. --------------، (1360)، اسرارالآیات، تهران: انجمن حکمت و فلسفه.
15
16. -----------، (1363)، المشاعر، تصحیح هانری کربن، تهران: انتشارات طهوری.
16
17. نصر، سید حسین، (1382)، صدرالمتألهین و حکمت متعالیه، ترجمه حسین سوزنچی، تهران: دفتر پژوهش و نشر سهروردی.
17
18. یاسپرس، کارل، (1363)، آگوستین، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران: خوارزمی.
18
19. فیاضی، غلامرضا، (1384)، «حقیقت ایمان از منظر ملاصدرا و علامه طباطبایی»، فصلنامه پژوهشهای دینی، سال اول، شماره اول، بهار.
19
20. ذاکری، مهدی، (1391)، «رویکردی نوین در بررسی ماهیت ایمان با نگاه به ساحات وجودی نفس»، فصلنامه انسان پژوهی دینی، شماره 27، تابستان، صص 105 – 124
20
21. Aquinas, Thomas, (1965), On the Truth of the Catholic Faith: Summa Contra Gentiles, Book 1, New York: Hanover House.
21
22. Descartes, Rene, (1963), Discourse on Method and the Meditations, Cambridge: Penguin books.
22
23. Descartes, Rene, (1983), Principles of Philosophy, D. Reidel, Cambridge: Publishing Company.
23
24- Kung, Hans, (1996), Does God Exist, Landon: Xpress Reprints SCM.
24
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیلی انسانشناختی از نظریهی وحدت متعالی ادیان
در نظریه­ی وحدت متعالی ادیان، تمایز ظاهر و باطن دین تمایزی اساسی به­ شمار می­آید که هم با نگرش مابعدالطبیعی به مراتب هستی و تمایز مطلق و نسبی پیوند دارد و هم با تمایز معرفت­شناختی شریعت و طریقت و نیز با تمایز سنخ­شناختی اهل ظاهر و اهل باطن گره خورده است. شوان در بینش و نگرشی مابعدالطبیعی با تأکید بر منشأ الاهی دین و تمایزنهادن میان ظاهر و باطن دین و با توجه به تکثر و تنوع افراد و رعایت حاشیه­ی بشری در نزول وحی، تنوع ادیان را ناشی از گوناگونی وحیها متناسب با ظرفیّتها و قابلیّتهای بشری میداند. از نظر او، کثرت صوَر قدسی مانع وحدت حقیقی ادیان در مراتب بالای وجود نیست و هرچند بیشتر افراد یا همان اهل ظاهر نمی­توانند این وحدت بَرین را فهم کنند، عارفان اهل باطن به دریافت وحدت درونی و متعالی ادیان نائل میشوند. نگرش همراه با احترام و مدارای اهل باطن به اهل ظاهر و برخلاف آن نگرش توأم با تردید و گهگاه خصمانه و خشونت­آمیز اهل ظاهر به اهل باطن با توجه به تفاوت سنخ­شناختی آنان قابل فهم و توجیه است. البته تمایز اهل ظاهر و اهل باطن در نظریه­ی شوان و تأکید او بر توانایی معرفتی اهل باطن در فهم و دریافت وحدت متعالی ادیان منافاتی با زندگی دینی مؤمنان و سلوک معنوی پیروان ادیان ندارد که بیشترشان اهل ظاهر یا اهل شریعت هستند.
https://jrt.shirazu.ac.ir/article_2991_5516c5fca7c9ca3fbffc4e0eb275357b.pdf
2015-05-22
91
120
10.22099/jrt.2015.2991
1- دین
2- شریعت و طریقت
3- وحدت متعالی
4- اهل ظاهر و اهل باطن
5- شوان
اکبر
قربانی
qorbani61@gmail.com
1
استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردستان
AUTHOR
1. اصلان، عدنان، (1385)، پلورالیسم دینی (کثرت ادیان از نگاه جان هیک و سیّدحسین نصر)، ترجمه­ی انشاءالله رحمتی، تهران: نقش جهان.
1
2. اکبریان، رضا و جلالی، علیرضا، (1387)، «بررسی و نقد دیدگاه سنّت­گرایان دربارهی وحدت ادیان»، اندیشهی نوین دینی، شمارهی 12، صص: 37 - 65.
2
­3. بینای مطلق، محمود، (1385)، نظم و راز، به اهتمام حسن آذرکار، تهران: هرمس.
3
­4. گنون، رنه، (1389)، نگرشی به مشرب باطنی اسلام و آیین دائو، ترجمهی دلآرا قهرمان، تهران: حکمت.
4
­5. ملکیان، مصطفی، (1381)، راهی به رهایی: جستارهایی در باب عقلانیت و معنویت، تهران: نگاه معاصر.
5
­6. هینلز، جان راسل، (1386)، فرهنگ ادیان جهان، ترجمه­ی ­گروه ­مترجمان، قم: مرکز مطالعات ­و­ تحقیقات ­ادیان ­و­ مذاهب.
6
7. Aslan, Adnan, (2004), Religious Pluralism in Christian and Islamic Philosophy, The Thought of John Hick and SeyyedHosseinNasr, London and New York: RoutledgeCurzon.
7
8. Bush, Richard C., (1976), "FrithjofSchuon'sThe Transcendent Unity of Religions­: Con", JAAR: Journal of the American Academy of Religion,Vol. 44,No. 4, pp. 715 - 719.
8
9. Cutsinger, James S., (1997), Advise to the Serious Seeker: Meditations on the Teaching of FrithjofSchuon, Albany: State University of New York Press.
9
10. Nasr, SeyyedHossein, (1981), Knowledge and the Sacred, Edinburgh: Edinburgh University Press.
10
11. ــــــــــــــــــــــــــــ, (1972), Sufi Essays, London: George Allen &Unwin Ltd.
11
12. ــــــــــــــــــــــــــــ, (1991), The Essential Writings of FrithjofSchuon, U. S. A.
12
13. Oldmeadow,Harry K., (2000), Traditionalism:Religion in the Light of the Perennial Philosophy,Colombo: Sri Lanka Institute of Traditional Studies.
13
14. Schuon, Frithjof, (1982), Castes and Races, London: Perennial Books LTD.
14
15. ـــــــــــــــــــ, (1990a), Esoterism as Principle and as Way, London: Perennial Books LTD.
15
16. ــــــــــــــــــــ, (1990b),Gnosis:DivineWisdom, London: Perennial Books.
16
17. ــــــــــــــــــ, (1976), Islam and the Perennial Philosophy, World of Islam Festival publishing Company Ltd.
17
18. ـــــــــــــــــــ, (2006), Light on the Ancient Worlds, Canada: World Wisdom Books.
18
19. ـــــــــــــــــــ, (1984), Logic and Transcendence, London:Perennial Books.
19
20. ـــــــــــــــــ, (2002), Roots of the Human Condition, U. S. A: Bloomington, World Wisdom Books.
20
21ــــــــــــــــــــ, (1987), Spiritual Perspectives and Human Facts, London: PerennialBooks.
21
22. ــــــــــــــــــ, (1985), Sufism , Veil and Quintessence, Lahore.
22
23. ــــــــــــــــــ, (1975), The Transcendent Unity of Religions, New York: Harper & Row.
23
24. ــــــــــــــــــ, (1995), The Transfiguration of Man­, Bloomigton: World Wisdom Books.
24
25. Smith, Huston, (1976), "FrithjofSchuon'sThe Transcendent Unity of Religions­:Pro," JAAR: Journal of the American Academy of Religion, Vol. 44, No. 4, pp. 721 - 724.
25
26. Smith, Huston, (1975), Introduction to TheTranscendent Unity of Religions, New York: Harper & Row.
26
ORIGINAL_ARTICLE
نوع رابطهی انسان با خداوند از منظر مولوی، با نگاهی به روایت انواع عبادت از امام علی(ع) در نهج البلاغه
از دیدگاه مولانا، رابطهی مطلوب انسان با خداوند رابطهای تحکمآمیز (زاهدانه) یا توافق مبتنی بر حقوق و وظایف (تاجرانه) نیست؛ بلکه این دو رابطه گرچه کارکردهای مثبتی دارند، در حقیقت دارای ارزش ابزاری هستند و نه ارزش ذاتی و صرفاً برای کسانی مفیدند که توان دستیابی به رابطهی عاشقانه را ندارند؛ اما رابطهی مطلوب میان انسان و خداوند رابطهای عاشقانه است که ویژگیها و مؤلفههایی دارد که عبارت است از: ارادهی معشوق را ارادهی خود دانستن، توجه انحصارگرایانه، تمایل به یکیشدن با معشوق و رنج عاطفی.
https://jrt.shirazu.ac.ir/article_2992_3c6a8be98fa366daf3c2166bc526801d.pdf
2015-05-22
121
148
10.22099/jrt.2015.2992
۱- عشق الاهی
2- امام علی(ع)
3- نهجالبلاغه
4- توافق مبتنی بر حقوق و وظایف
5- رابطهی تحکمآمیز
6- مولوی
صدیقه
بحرانی
1
دانشجوی دکتری دانشگاه علامه طباطبایی
AUTHOR
لاله
حقیقت
2
استادیار دانشگاه شیراز
AUTHOR
زهره
زمانی
3
دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات خوراسگان
AUTHOR
* قرآن کریم
1
1. آشتیانی، سیدجلالالدین، (1375)، شرح فصوص الحکم، تهران: علمی و فرهنگی.
2
2. امام علی (ع)، (1377)، نهج البلاغه، ترجمهی حسین انصاریان، تهران: نبوی.
3
3. بائوزانی، الساندرو، (1353)، «خداپرستی و وحدت وجود در آثار مولوی»، ترجمهی احمد محمدی، فصلنامهی فرهنگ و زندگی، شمارهی 16، صص: 1۳۵ ـ 1۵۰.
4
4. توشهیکو، ایزوتسوف، (1373)، خدا و انسان در قرآن، ترجمهی احمد آرام، تهران: دفتر نشر تبلیغات اسلامی.
5
5. جوادی آملی، عبدالله، (1367)، ولایت در قرآن، تهران: رجاء.
6
6. چیتیک، ویلیام، (1383)، طریق صوفیانهی عشق، ترجمهی مهدی سررشتهداری، تهران: مهراندیش.
7
7. تهانوی، محمد اعلی بن علی، (بیتا)، کشاف اصطلاحات الفنون، مصر: المؤسسه المصریه.
8
8. رحیمیان، سعید، (1380)، حب و مقام محبت در حکمت و عرفان نظری، شیراز: نوید شیراز.
9
9. زرینکوب، عبدالحسین، (1378)، سر نی؛ نقد و شرح تحلیلی و تطبیقی مثنوی، ج2، تهران: علمی.
10
10. زمانی، کریم، (1378)، شرح جامع مثنوی معنوی، ج 5، تهران: اطلاعات.
11
11. ستاری، جلال، (1375)، عشق صوفیانه، تهران: مرکز.
12
12. سلماسیزاده، جواد، (1379)، تفسیر مثنوی مولوی بر اساس تفسیر رینولد الین نیکلسون و فاتح الابیات و روح المثنوی، ج 4، تهران: اقبال.
13
13. شیروانی، علی، (1377)، ترجمه و شرح نهایه الحکمه، جلد1، تهران: الزهرا.
14
14. صادقی ارزگانی، محمدامین، (1384)، آموزههای عرفانی از منظر امام علی (ع)، قم: بوستان کتاب.
15
15. ــــــــــــــــــــــــــــ، (1388)، درسنامهی عرفان امام خمینی، مؤسسهی نشر آثار امام خمینی (ره).
16
16. طباطبایی، محمدحسین، (1370)، رسالت تشیع، تهران: فرهنگ اسلامی.
17
17. فروزانفر، بدیعالزمان، (1367)، رسالت تشیع، تهران: فرهنگ اسلامی.
18
18. قنبری، بخشعلی، (1389)، «بررسی مفهوم رابطهی انسان و خدا در مثنوی»، نامهی الهیات، شمارهی 10، صص: 71 - 86.
19
19. کاکایی، قاسم، «نیستی و کارکرد آن در مباحث الاهیات در نگاه مولانا و مایستر اکهارت»، نامهی حکمت، سال پنجم، شمارهی ۱۲.
20
20. کلینی، ابیجعفر محمدبن یعقوب بناسحاق، (1387ق.)، اصول کافی، ج2-3، تهران: علمیه اسلامیه.
21
21. مجلسی، محمدباقربن محمدتقی، (1380)، بحارالانوار، ج 5-13، تهران: علمیه اسلامیه.
22
23. مطهری، مرتضی، (1378)، مجموعهی آثار، ج10، تهران: ملاصدرا.
23
24. مولوی، جلالالدین، (1378)، مثنوی معنوی، به تصحیح رینولد نیکلسون، تهران: ققنوس.
24
25. ـــــــــــــــــــ، (1375)، کلیات شمس، به تصحیح بدیعالزمان فروزانفر، تهران: راد.
25
26. ـــــــــــــــــــ، (1358)، فیه ما فیه، به تصحیح بدیعالزمان فروزانفر، تهران: امیرکبیر.
26
27. نعیم، محمد، (1387)، شرح مثنوی، به تصحیح علی اوجبی، تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
27
28. Brummer, Vincent, (1991), The Model of Love, United States: Cambridge University Perss.
28
29. Sells, Michaelm, (1996) , "Comments", in Mystical Union in Judaism ,Christianity and Islam, Moshe Idle and Bernard McGinn (eds. ), New York: Continum.
29