قشقایی, طاهره, اترک, حسین. (1392). بررسی و نقد دیدگاه اریک فروم در باب گرایش انسان به دین. فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز, 13(47), 75-94. doi: 10.22099/jrt.2013.2457
طاهره قشقایی; حسین اترک. "بررسی و نقد دیدگاه اریک فروم در باب گرایش انسان به دین". فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز, 13, 47, 1392, 75-94. doi: 10.22099/jrt.2013.2457
قشقایی, طاهره, اترک, حسین. (1392). 'بررسی و نقد دیدگاه اریک فروم در باب گرایش انسان به دین', فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز, 13(47), pp. 75-94. doi: 10.22099/jrt.2013.2457
قشقایی, طاهره, اترک, حسین. بررسی و نقد دیدگاه اریک فروم در باب گرایش انسان به دین. فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز, 1392; 13(47): 75-94. doi: 10.22099/jrt.2013.2457
بررسی و نقد دیدگاه اریک فروم در باب گرایش انسان به دین
این مقاله به بررسی علل گرایش انسان به دین، از دیدگاه اریک فروم می‌پردازد. روی‌کردهای مختلف جامعه‌شناختی، روان‌شناختی و فلسفی - الاهیاتی، در این مسأله وجود دارد. اریک فروم دو عاملِ نیاز به نگرش مشترک و همگانی، و مسؤولیت‌گریزی را سبب گرایش انسان به دین بیان کرده است. از آن‌جا که این دو نیاز در بشر دائمی است، گرایش به دین نیز در طول تاریخ، همیشگی بوده است. فروم معتقد است گرایش به دین، پیامدهای ناگواری دارد؛ مانند پیدایش حکومت‌های ستمگر و مستبد دینی، ظهور طبقه‌ی عالمانِ دینی سوء‌استفاده‌گر و بروز جنگ‌های متعدد. دیدگاه‌های اریک فروم در باب منشأ گرایش به دین اشکالاتی دارد: به نظر می‌رسد که وی مرتکب مغالطه شده و پیدایش نگرش مشترک در سایه‌ی دین واحد را، که نتیجه‌ی دین‌داری است، علت فاعلی گرایش انسان به دین بیان کرده است. همچنین مسؤولیت‌گریزی عامل گرایش به دین نیست؛ چراکه دین، خود، مسؤولیت‌آور است و به سبب همین ویژگی است که برخی، از پذیرش آن سر باز می‌زدند. لوازم ناگواری که فروم برای گرایش به دین برشمرده است درباره‌ی همه‌ی ادیان صادق نیست.
۷. فروم، اریک، (۱۳۸۸)، روان‌کاوی و دین، ترجمه‌ی آرسن نظریان، تهران: نشر مروارید.
۸. ______ ، (۱۳۸۸)، گریز از آزادی، ترجمه‌ی عزت‌الله فولادوند، تهران: نشر مروارید.
۹. ______ ، (۱۳۸۷)، فروم، در کلام خودش، ترجمه‌ی فیروز جاوید، تهران: نشر اختران.
۱۰. فنایی، ابوالقاسم، (۱۳۷۵)، درآمدی بر فلسفه‌ی دین و کلام جدید، قم: نشر اشراق.
۱۱. فیست، جِس و کریگوری جی فیست، (۱۳۸۴)، نظریه‌های شخصیت، ترجمه‌ی یحیی سیّدمحمدی، تهران: نشر روان.
۱۲. کریمی، یوسف، (۱۳۸۲)، روان‌شناسی شخصیت، تهران: نشر ویرایش.
۱۳. مارکس، کارل، (۱۳۸۱)، درباره‌ی مسأله‌ی یهود؛ گامی در نقد فلسفه‌ی حق هگل، ترجمه‌ی مرتضی محیط، تهران: نشر دختران.
۱۴. مک‌کواری، جان، (۱۳۸۷)، تفکر دینی در قرن بیستم، ترجمه‌ی بهزاد سالکی، تهران: نشر امیرکبیر.
15. Eliade, M., (1987), "Hermeneutics", in The Encyclopedia of Religion (16 vols.), New York: Macmillan.
16. Fromm, E., (1941), Escape from Freedom, New York: Rinehart.
17. Fromm, E., (1947), Man for Himself; An Inquiry into the Psychology of Ethichs, New York: Rinehart.
18. Fromm, E., (1950), Psychoanalysis and Religion, New Haven, conn.: Yale University Press.
19. Freud, s., (1907), The Psychopathology of Everyday Life, Obsessive Actions and Religious Practices, in Standard Edition, Vol. 9, 1959, (original German edition 1907).
20. Fromm, E., (1954), Sigmund Freud's Mission, New York: Rinehart
21. Jung, C, G., (1938), "Psychology and Religion", In Collected Works, Vol. 11 (2nd ed.), 1969, (Originally Published in English, 1938).
22. Otto, Rudolf, (1931), The Idea of Holy, translated by John W. Harvey, New York: Oxford University.
ابتدای صفحه