TY - JOUR ID - 2401 TI - بررسی تطبیقی معنا و مفهوم قاعده‌ی «الواحد» از دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا JO - فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز JA - JRT LA - fa SN - 2251-6123 AU - کاکایی, قاسم AU - هوشمندی, زهرا AD - استاد دانشگاه شیراز AD - کارشناس ارشد دانشگاه شیراز Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 14 IS - 50 SP - 133 EP - 150 KW - - واحد 2- صادر نخستین KW - 3- ابن سینا KW - 4- ملاصدرا KW - 5- ربط کثیر به واحد KW - 6- وحدت وجود KW - 7- پیدایش کثرت KW - 8- فروع قاعده KW - 9- سنخیت DO - 10.22099/jrt.2014.2401 N2 - در پژوهش حاضر، قاعده‌ی «الواحد لا یصدر عنه الاّ الواحد» با روشی تطبیقی-تحلیلی بین دو فیلسوف گران‌قدر جهان اسلام، شیخ الرئیس ابوعلی‌سینا و صدرالمتألهین ملاصدرا، مورد بررسی قرارگرفته است. در آغاز، سعی شده تبیینی صحیح از معنای قاعده و ساختار آن و بداهت مفهوم وحدت و کثرت، منشأ ظهور قاعده و معتقدین و منکرین آن و دلایل اثبات قاعده و فروع قاعده ارائه شده، این نکته روشن گردد که جایگاه بحث از آن در فلسفه‌ی اولی و ذیل مباحث مربوط به مفارقات و علت و معلول است. توضیح این‌که قاعده‌ی الواحد یکی از قواعد کلی و ثمربخش فلسفه‌ی اسلامی است که نقشی اساسی در تفسیر مسأله‌ی پیدایش منظم موجودات از هم‌دیگر، به‌ویژه پیدایش نخستین معلول بر عهده دارد. فیلسوفان اسلامی با تحلیل و اثبات این قاعده، آفرینش نخستین معلول به‌واسطه‌ی واجب تعالی را اصلی‌ترین مصداق این قاعده معرفی می‌کنند و معتقدند که بر اساس این قاعده، از واجب الوجود بسیط، تنها یک معلول به نحو بی‌واسطه صادر می‌شود. موضوع دیگری که در این مقاله از آن بحث می­شود این است که این عالمِ (ماسوی الله) به ظاهر متکثر چگونه از ذات باری‌تعالی، که واحد من جمیع‌الجهات است، صادر یا ناشی شده است؟! UR - https://jrt.shirazu.ac.ir/article_2401.html L1 - https://jrt.shirazu.ac.ir/article_2401_76275d703ffe74bd17735ad422558a48.pdf ER -