%0 Journal Article %T نقش معرفت برتر در نیل به نجات از دیدگاه اوپانیشادها %J فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز %I دانشگاه شیراز %Z 2251-6123 %A گراوند, سعید %D 2013 %\ 01/20/2013 %V 12 %N 45 %P 107-120 %! نقش معرفت برتر در نیل به نجات از دیدگاه اوپانیشادها %K -سمساره %K 2-مکشه %K 3-آتمن %K 4- جنانه %K 5- اوپانیشادها %R 10.22099/jrt.2013.2388 %X در این مقاله، پس از بیان گزارشی اجمالی در باب ویژگی و مضامین اوپانیشادها، سعی بر آن است که به پرسش‌های اساسی در باب معرفت و نقش بنیادین آن در مسأله‌ی نجات پاسخ داده شود. مقاله‌ی پیش رو مشتمل بر سه بخش است. در بخش اول، از دوران بزرگ تاریخ حکمت هند سخن رفته است. در بخش دوم، از تاریخ نگارش و مضامین اوپانیشادها سخن به میان آمده و گفته شده است که مباحث مندرج در اوپانیشادها چیزی است از جنس مکاشفه و شهود نه دلیل و استدلال. در بخش سوم این نوشتار، بیان شده است که معرفت به آتمن در اوپانیشادها بنیاد نجات است. در این بخش، دو تصویر از معرفت مطرح می‌شود: 1. معرفت برتر1، 2. معرفت فروتر2. معرفت فروتر معرفتی است اکتسابی که به امور و لذایذ ناپایدار این جهان مربوط است. به همین دلیل، فاقد اهمیّت نجات‌بخشی است. معرفت برتر همان معرفت بنیاد یا معرفت به آتمن است. این مرتبه از معرفت به حقیقت فناناپذیر مربوط می‌شود. برای وصول به این مرتبه از معرفت، آدمی باید دل خود را از خواهش‌های نفسانی پاک کند. چه رهایی از خواهش‌های نفس و شور خودخواهی است که آدمی را به نجات می‌رساند. در اوپانیشادها، وصول به مکشه یک نوع تحوّل معرفت‌شناختی است. %U https://jrt.shirazu.ac.ir/article_2388_25f468e18dd27ec62d152161791d48a9.pdf