@article { author = {Rahimian, Saeed and Rahbari, Masoud}, title = {The Epistemological Standing of the Active Intellect in Avicenna’s Thought}, journal = {Journal of Religious Thought : A Quarterly Journal of Shiraz University}, volume = {11}, number = {38}, pages = {71-94}, year = {2013}, publisher = {Shiraz University}, issn = {2251-6123}, eissn = {2717-2686}, doi = {10.22099/jrt.2013.1201}, abstract = {}, keywords = {}, title_fa = {جایگاه معرفت شناختی عقل فعال در اندیشه ی ابن سینا}, abstract_fa = {جایگاه عقل فعال در نظام اندیشه­ی مشائیان و به ویژه در نزد ابن‌سینا، بسیار مهم و اساسی است. این موجود هم در ساختمان هستی­ نقش بی­بدیلی دارد و هم در فرایند معرفت انسان. آن‌چه این نوشتار در پی آن است، تبیین جایگاه معرفت‌شناختی عقل فعال در نظام اندیشه­ی مهم­ترین فیلسوف مشائی جهان اسلام، یعنی شیخ الرییس ابوعلی سینا است. به باور ابن‌سینا، معرفت بشر بدون وجود عقلی مفارق و قدسی به سامان نمی‌رسد و فرایند معرفت در تمام مراحل خود، به افاضه و دست­گیری چنین موجودی محتاج است. عقل فعال در اندیشه­ی ابن‌سینا، دارای پنج نقش معرفت­شناختی است: افاضه­کننده­ی معقولات اولیه، معقولات ثانویه، محل ذخیره­ی صور ادراکی، اعطا کننده­ی صور رؤیت‌شده به هنگام خواب دیدن و معطی صور کلی وحیانی به انبیا(ع). نحوه­ی ارتباط نفس با عقل فعال از مقوله­ی «فعل و انفعال» است که عقل فعال در سوی فعلیت و نفس انسان در سوی انفعالِ این رابطه ایستاده­اند. نظریه­ی عقل فعال از انتقادهای اندیشمندان بعد از ابن‌سینا مصون نمانده و هرکدام از آنان تشکیکات و تردیدهایی را نسبت به جایگاه وجودشناختی و معرفت­شناختی این عقل وارد کرده‌اند.}, keywords_fa = {ابن سینا,فارابی,ارسطو,عقل فعال,واهب الصور}, url = {https://jrt.shirazu.ac.ir/article_1201.html}, eprint = {https://jrt.shirazu.ac.ir/article_1201_0ff12f3ddeb4a96aa3f1d0fa7a6b7466.pdf} }